Ohore handia da gai honetan azken hamarkadako kongresu garrantzitsuenak Gipuzkoako Kultura Sailak antolatzea, Erromatar historia eta arkeologia Harako Espainiar Eskolarekin batera. Erromatar inperioa ezaguna da bere lur barneko azpiegitura eta aztertzeagatik. Galtzadak, zubiak eta hiriak zuten garrantziagatik. Hau aldatzen ari da ostera, 1992an Oiassoko portua erromatarraren aztarnak topatu zirenetik. Badakigu itsasoak, portuen eta itsas bideek berebiziko garrantzia izan zutela itsasartean. Nazioarteko Kongresuak paradigma-aldaketa hau aztertuko du 114 zientzialari, historialari eta arkeologoen eskutik.